Koperspiraal of hormoonspiraal?
Welk spiraaltje bij past bij jou? Beide soorten spiraaltjes: de koperspiraal en de hormoonspiraal zijn betrouwbare en langdurige anticonceptiemethoden. Je leest hier meer over de verschillen van beide soorten.
Wat is het verschil tussen een koperspiraal en een hormoonspiraal?
Wat is een koperspiraal?
Een koperspiraaltje is zeer betrouwbare anticonceptie zonder hormonen. Een koperspiraaltje heeft vaak een T-vormig of hoefijzervormig frame met koperdraad eromheen gewikkeld. De T-Safe is het meest gebruikte koperspiraal in Nederland. Deze kan je tot wel 10 jaar laten zitten.
Wat is een hormoonspiraal?
Een hormoonspiraaltje is zeer betrouwbare hormonale anticonceptie. Een hormoonspiraaltje heeft een T-vorm. Het hormoonspiraaltje bevat het hormoon levonorgestrel. Mirena en Kyleena zijn de meest gebruikte hormoonspiralen in Nederland. Kyleena beschermt tot 5 jaar tegen zwangerschap, Mirena tot 8 jaar.
Hoe werkt een koperspiraaltje?
Een koperspiraaltje geeft in de baarmoeder geleidelijk een beetje koper af. Het koper verlamt de zaadcellen en maakt ze inactief. Zo kan er geen bevruchting plaatsvinden. Een koperspiraaltje werkt ook als morning-afterspiraal. Je kan het spiraaltje binnen 5 dagen na onveilig vrijen laten plaatsen. Het spiraaltje zorgt er dan voor dat het baarmoederslijmvlies verandert, waardoor een eventueel bevruchte eicel niet kan innestelen in de baarmoederwand.
Hoe werkt een hormoonspiraaltje?
Een hormoonspiraaltje geeft in de baarmoeder geleidelijk een beetje hormoon af. Een hormoonspiraaltje zorgt er voor dat baarmoederhalsslijm dik en taai wordt, waardoor dat minder doorgankelijk wordt voor zaadcellen. Een hormoonspiraaltje geeft veranderingen in het baarmoederslijmvlies, waardoor innesteling van een bevruchte eicel niet mogelijk is. Een hormoonspiraaltje heeft meestal geen invloed op de ovulatie.
Welke soorten koperspiralen zijn er?
In Nederland zijn er verschillende soorten koperspiralen:
T-Safe
Dit is het meest gebruikte spiraaltje in Nederland. T-Safe heeft een T-vorm en mag tot wel 10 jaar blijven zitten. T-vormige en hoefijzervormige spiraaltjes hebben de voorkeur van het Nederlandse Huisartsen Genootschap.
Multi-Safe en Multi-Safe short
De Multi-Safe spiraaltjes hebben een hoefijzervorm en mogen tot 5 jaar blijven zitten. De short-variant is wat kleiner en is daarom geschikt voor een kleinere baarmoeder. T-vormige en hoefijzervormige spiraaltjes hebben de voorkeur van het Nederlandse Huisartsen Genootschap.
Flexi-T
Het Flexi-T spiraaltje heeft een T-vorm met afgeronde hoeken en mag tot 5 jaar blijven zitten. Er zijn drie varianten. De Flexi-T 300 is een kleiner spiraaltje met minder koper. De Flexi-T +300 en Flexi-T +380 zijn voor de normale baarmoeder, alleen bevat de eerste minder koper.
Gynefix
De Gynefix bestaat uit vier koperen hulsjes aan een draad en mag tot 5 jaar blijven zitten. Dit spiraal wordt gebruikt voor vrouwen die eerder een spiraaltje hebben verloren. Het inbrengen van Gynefix vereist een speciale techniek, slechts enkele zorgverleners in Nederland kunnen dit spiraaltje plaatsen.
Welke soorten hormoonspiralen zijn er?
In Nederland zijn er verschillende soorten hormoonspiralen:
Mirena
Dit spiraaltje heeft een T-vorm dat 52 mg van het hormoon levonorgestrel (een progestageen) bevat. Het spiraaltje werkt tot 8 jaar als anticonceptie. De spiraal met 52 mg levonorgestrel heeft de voorkeur van het Nederlands Huisartsen Genootschap.
Kyleena
Kyleena heeft ook een T-vorm en bevat net als Mirena het hormoon Levonorgestrel, maar dan 19,5 mg. Het verschil met Mirena is dat dit spiraaltje iets kleiner is en minder hormoon afgeeft. Kyleena werkt tot 5 jaar als anticonceptie.
Levosert
Ook dit hormoonspiraaltje heeft een T-vorm en bevat het hormoon levonorgestrel. Het bevat dezelfde hoeveel hormoon als Mirena. Levosert beschermt tot 6 jaar tegen zwangerschap.
Is een koperspiraal geschikt voor mij?
Een koperspiraaltje is ideaal voor vrouwen die op zoek zijn naar betrouwbare anticonceptie zonder hormonen. Het spiraaltje is geschikt voor bijna alle vrouwen in de vruchtbare leeftijd, van eerste menstruatie tot overgang. Het koperspiraal kan ook gebruikt worden door vrouwen die nog niet zijn bevallen. Je behoudt je natuurlijke cyclus en je hoeft tot wel 5 tot 10 jaar niet iedere dag aan anticonceptie te denken.
Is een hormoonspiraal geschikt voor mij?
Net als een koperspiraal biedt een hormoonspiraal betrouwbare anticonceptie voor meerdere jaren. Het spiraaltje is geschikt voor veel vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Het hormoonspiraal kan ook gebruikt worden door vrouwen die nog niet zijn bevallen. Hormoonspiraaltjes kunnen ook gebruikt worden door vrouwen die last hebben van hevig menstrueel bloedverlies. De hormonen in dit spiraaltje kunnen ervoor zorgen dat je minder bloed verliest tijdens je menstruatie. Het kan ook zijn dat je helemaal niet meer ongesteld wordt.
Voor wie is een koperspiraal niet geschikt?
Hier kun je lezen wanneer een spiraaltje niet geschikt is als anticonceptiemethode.
Een koperspiraaltje is ook niet geschikt:
- als je last hebt van onverklaard vaginaal bloedverlies
- als je een ontsteking hebt van het genitale stelsel
- als je een afwijkende vorm hebt van de baarmoeder
- als je de ziekte van Wilson hebt
- als je een koperallergie hebt
- als je zwanger bent
Lees altijd de bijsluiter en overleg met je zorgverlener voordat je een spiraaltje laat plaatsen.
Zoals alle anticonceptiemiddelen kan ook een koperspiraaltje bijwerkingen hebben, ook al krijgt niet iedereen die. Raadpleeg altijd de bijsluiter van T-Safe of Multi-Safe voor een volledig overzicht van bijwerkingen. Overleg daarnaast altijd met je zorgverlener.
Voor wie is een hormoonspiraal niet geschikt?
Hier kun je lezen wanneer een spiraaltje niet geschikt is als anticonceptiemethode.
Een hormoonspiraaltje is ook niet geschikt:
- als je last hebt van onverklaard vaginaal bloedverlies
- als je een ontsteking hebt van het genitale stelsel
- als je een afwijkende vorm hebt van de baarmoeder
- als je borstkanker of andere geslachtshormoon afhankelijke aandoening hebt
- als je een acute leverziekte of levertumor hebt
- als je allergische bent voor een van de actieve stoffen in het spiraal
- als je zwanger bent
Lees altijd de bijsluiter en overleg met je zorgverlener voordat je een spiraaltje laat plaatsen.